انواع مرخصی‌ها برای کارگران بر اساس قانون کار

1- مرخصی استحقاقی:

طبق ماده 64 ق.ک میزان مرخصی استحقاقی سالانه کارگران 26 روز کاری در سال است و ایام تعطیل هفتگی و یا تعطیل رسمی که بین روزهای مرخصی واقع می‌شود جزء این 26 روز محاسبه نمی‌شود.

ماده ۶۴ ق.ک: مرخصی استحقاقی سالانه کارگران با استفاده از مزد و احتساب ۴ روز جمعه، جمعاً یک ماه است سایر روزهای تعطیل جزء ایام مرخصی محسوب نخواهد شد. برای کار کمتر از یک سال مرخصی مزبور به نسبت مدت کار انجام‌یافته محاسبه می‌شود.

ماده ۶۵ ق.ک: مرخصی سالیانه کارگرانی که به کارهای سخت و زیان‌آور اشتغال دارند ۵ هفته است استفاده از این مرخصی حتی‌الامکان در دو نوبت و در پایان هر شش ماه کار صورت می‌گیرد.

ماده ۶۷ ق.ک: هر کارگر حق دارد به‌منظور ادای فرضیه حج واجب در تمام مدت کار خویش فقط برای یک نوبت یک ماه به‌عنوان مرخصی استحقاقی یا مرخصی بدون حقوق استفاده نماید.

2- مرخصی استعلاجی:

مرخصی‌های استعلاجی پس از تائید پزشک معتمد باید به تائید مسئول واحد محل خدمت کارگر برسد کارگر موظف است 24 ساعت قبل مرخصی خود را به مسئول مربوطه اعلام نماید مرخصی استعلاجی نیز در کارت مرخصی ثبت و سوابق در پرونده پرسنلی نگهداری می‌شود مرخصی استعلاجی به هر میزان که باشد از کارکرد ماهیانه در گواهی کار کسر و جهت دریافت غرامت ایام بیماری توسط شرکت به سازمان تأمین اجتماعی ارجاع می‌گردد.

3- مرخصی بدون حقوق:

چنانچه کارگر مرخصی استحقاقی نداشته باشد و از طرفی نیاز به مرخصی داشته باشد مجاز است با موافقت مسئول ذی‌ربط از مرخصی بدون حقوق استفاده نماید. سقف استفاده از مرخصی بدون حقوق برای کارکنان قراردادی در طول یک سال یک ماه هست.

4- مرخصی ازدواج و فوت:

مشمول این قانون در موارد ازدواج دائم، فوت همسر، پدر، مادر و فرزندان حق برخورداری از 3 روز مرخصی با استفاده از مزد را خواهند داشت. این مرخصی با مرخصی استحقاقی سالانه کارگران بی‌ارتباط بوده و جداگانه قابل‌استفاده هست. ضمناً زمان استفاده از 3 روز مرخصی موضوع ماده 73 ق.ک هم‌زمان با فوت همسر، پدر، مادر و فرزندان و یا ازدواج دائم بوده و قابل‌انتقال و استفاده در زمان‌های دیگر نیست.

5- مرخصی زایمان:

مرخصی بارداری و زایمان کارگران زن ۹ ماه است. حقوق ایام مرخصی زایمان توسط سازمان تأمین اجتماعی پرداخت خواهد می‌گردد. بر اساس تبصره یک ماده 75 ق.ک پس از پایان مرخصی زایمان، کارگر زن به کار سابق خود بازمی‌گردد و این مدت با تائید سازمان تأمین اجتماعی جزء سوابق خدمت وی محسوب می‌شود.

6- مرخصی پاس شیر:

بر اساس ماده ۶ قانون ترویج تغذیه نوزاد با شیر مادر و نیز حمایت از مادران شیرده کارگر زن مجاز است برای مدت 2 سال )یعنی تا دوسالگی نوزاد( روزانه به مدت یک ساعت از پاس ساعتی به‌منظور شیردهی به نوزاد استفاده نماید. لازم به ذکر است که این زمان می‌تواند در ابتدای شروع ساعت کاری و یا انتهای ساعت کاری در نظر گرفته شود. ضمناً برای مادرانی که صاحب فرزندان دوقلو و یا چند قلو می باشند روزانه به مدت 2 ساعت از پاس ساعتی می توانند برخوردار گردند.

ماده ۶۸ ق.ک: میزان مرخصی استحقاقی کارگران فصلی برحسب ماه‌های کارکرد تعیین می‌شود.

ماده ۶۹ ق.ک: تاریخ استفاده از مرخصی با توافق کارگر و کارفرما تعیین می‌شود؛ و در صورت اختلاف بین کارگر و کارفرما، نظر اداره کار و امور اجتماعی محل لازم‌الاجراست.

تبصره ماده ۶۹ ق.ک: در مورد کارهای پیوسته)زنجیره‌ای( و تمامی کارهای که همواره حضور حداقل معینی از کارگران در روزهای کار را اقتضا می‌نماید کارفرما مکلف است حدود زمانی استفاده از مرخصی کارگران را ظرف سه ماه آخر هرسال برای سال بعد تنظیم و پس از تائید شورای اسلامی کار یا انجمن صنفی یا نماینده کارگران اعلام نماید.

ماده ۷۰ ق.ک: مرخصی کمتر از یک روز کار جزء مرخصی استحقاقی منظور می‌شود.

ماده ۷۱ ق.ک: در صورت فسخ یا خاتمه قرارداد کار یا بازنشستگی و ازکارافتادگی کلی کارگر و یا تعطیل کارگاه مطالبات مربوط به مدت مرخصی استحقاقی کارگر به وی در صورت فوت او به ورثه او پرداخت می‌شود.

ماده ۷۲ ق.ک: نحوه استفاده از مرخصی بدون حقوق کارگران و مدت آن و شرایط برگشت آن‌ها به کار پس از استفاده از مرخصی با توافق کتبی کارگر یا نماینده قانونی او و کارفرما تعیین خواهد شد.

ماده ۷۳ ق.ک: کلیه کارگران در موارد ذیل حق برخورداری از سه روز مرخصی با استفاده از مزد رادارند.

 الف – ازدواج دائم ب – فوت همسر، پدر، مادر و فرزندان

ماده ۷۴ ق.ک: مدت مرخصی استعلاجی، با تائید سازمان تأمین اجتماعی جزء سوابق کار و بازنشستگی کارگران محسوب خواهد شد.

ماده ۷۸ ق.ک:در کارگاه‌هایی که دارای کارگر زن هستند کارفرما مکلف است به مادران شیرده تا پایان دوسالگی کودک، پس از هر سه ساعت، نیم ساعت فرصت شیر دادن بدهد این فرصت جزء ساعات کار آنان محسوب می‌شود.

دیدگاه شما برای ما مهم است، ما را از نظرات خود بهره‌مند سازید.